Yazılı anlatım türleri temelde sanatsal türler ve öğretici türler olarak ikiye ayrılır.
Sanatsal Türlerin genel özellikleri
- Yararlılık niteliği ikinci plandadır.
- Öğretmeyi değil, sezdirmeyi amaçlar.
- Estetik zevk verme amacı vardır.
- Dil, sanatsal işlevde kullanılır.
- Yoruma açık ve çok anlamlıdır.
- Düş gücünden yararlanılır, kurgusaldır.
- Sanatlı ve süslü bir anlatım kullanılır.
- Kurgusaldır, düş gücünden yararlanılır.
- Özgündür ve tekrarlanmaz
- Öznel bir bakış açısının ürünüdür.
- Sanat yapıtı niteliği taşıdığından kalıcıdır.
Öğretici Türlerin Genel Özellikleri
- Açıklamaya ve bilgi vermeye dayalıdır.
- Bilgi, belge, gözlem ve gerçeklerden beslenir.
- Yazar anlatacaklarını doğrudan aktarır.
- Kurgu, hayal ve olağanüstülük içermez.
- Tanımlama, açıklama, karşılaştırma, tartışma, örneklendirme gibi teknikler kullanılır.
- Nesnel bir anlatım benimsemiştir.
- Dil, ağırlıklı olarak göndergesel işlevde kullanılır.
- Bir konusu, ana düşüncesi ve yardımcı düşünceleri vardır.
- Açık, sade ve anlaşılır bir dil kullanılır.
- Çok anlamlı değildir, yoruma kapalıdır.
- Sanat yapma amacı taşımaz.
- Mesaj, doğrudan yazar tarafından verilir.
