Tarih biliminin Türk Dil Kurumu’nda şöyle yer alıyor: “Toplumları, milletleri, kuruluşları etkileyen hareketlerden doğan, olayları zaman ve yer göstererek anlatan, bu olaylar arasındaki ilişkileri, daha önceki ve sonraki olaylarla bağlantılarını, karşılıklı etkilenmeleri, her milletin kurduğu medeniyeti inceleyen bilim” Fakat ben size bundan saha fazlasından çok daha fazlasından bahsedeceğim. Öncelikle şunu bilmelisiniz ki Tarih insanı inceleyen bilimdir ve dolayısıyla insanla başlar. Şimdi tarihin özelliklerinden biraz bahsedelir
Tarih Biliminin Özellikleri
- Konusu insandır ve insanla başlayan bir bilim dalıdır.
- Tarih her zaman geçmişi inceler, şimdiki zamanla bir ilgisi yoktur.
- Tarih biliminde olayların tekrarı yoktur. (Örnek vermek gerekirse İstanbul Fatih Sultan Mehmet tarafından tekrardan fethedilemez.)
- Tarih bilimi daima objektiftir. Olayları tarafsız bir şekilde incelemek zorundadır.
- Tarih bilimi dinamik bir bilimdir. Kendini yenileyebilir. (Örneğin ilk para Osman Bey tarafından basıldığı bilinirken aslında Orhan Bey’in de kullandığı çeşitli kaynaklar ve bulgular tarafından kanıtlanmıştır.
- Tarih biliminin kanunları veya kuralları yoktur.
- Tarih deney ve gözlem yapılarak bulunamaz. Kesinlikle deliller, bulgular veya kanıtlara ihtiyaç duyar.
İnsanlık tarihi çok uzun bir zaman dilimini kapsadığı için, araştırması kolaylaştırma için ikiye ayrılmıştır. Bu ikiye ayrılma yazının bulunmasıyla gerçekleşiyor. Biz bunlara Tarih Öncesi Çağlar ve Tarih Çağları diyoruz.
Tarih Öncesi Çağlar
Taş Devri
Taş Devir’ ide kendi içinde 3’e ayrılır: Eski Taş Çağı, Orta Taş Çağı ve Yeni Taş Çağı.
Eski Taş Çağı (Paleatik)
İnsanlık tarihinin en uzun dönemi Taş Devri’dir. İsminden de anlayacağımız üzere insanların ihtiyaçlarını karşılamak adına kesici, delici ve kazıcı aletler yapmışlardır. Bu dönemde insanlar mağaralarda, ağaçlarda uyurlar ve avcılık ve toplayıcılıkla beslenirler. Eski Taş Çağı dediğimiz dönemden kalıntılar ise Türkiye’de Antalya Karain, Beldibi, Belbaşı, İstanbul’da Yarımburgaz Mağaraları’nda bulunur.
Orta Taş Çağı (Mezolitik)
Bu dönemin en önemli buluşu ateştir. İnsanlar yine avcılık ve toplayıcılıkla geçim sürdürmüştür. Özgün buluntular ise Orta Asya’da Güney Tacikistan Türkiye’de ise Antalya Beldibi, Ankara Macunçay, Baradız ve Samsun’da Tekkeköy mağarasıdır.
Yeni Taş Çağı( Neolitik)
Dönemin en belirgin özelliği, insanların artık yiyecek için tarımsal faaliyetlere başlaması ve su olan yerleşim bölgelerine doğru göç etmesidir. Tarım başlayınca doğal olarak yerleşik hayatta başlamış oluyor ve dolayısıyla ilk köyler kuruluyor ve sosyal hayat başlıyor. İnsanlar bu dönemde kendilerini hayvanlardan ve diğer insanlardan korunmak ve bölgelerini korumak amacıyla etraflarına çitler örüp hendekler kazmıştır. İlk olarak bu dönemde kilden çanak çömlek yapımı başlamıştır. Bitkilerden elbiseler yapılmaya başlamıştır. Kedi, köpek, at, koyun, keçi, sığır gibi hayvanlar evcilleştirilmiştir.
Maden Çağı
Bakır Çağı
Bakır insanların kullandığı ilk madendir. Bu dönemde insanlar bakırdan eşyalar yapıyorlar. Aynı zamanda altın ve gümüş bulunuyor ve insanlar artık süs eşyaları yapmaya başlıyorlar. Zamanla bu dönemde tarımda bereketi simgeleyen heykeller yapılmaya başlanmış ve madeni heykelcilik de ilk Bakır Çağı’nda başlamıştır. Türkiye’de Alacahöyük, Belcesultan, Kumtepe, İkiztepe bunlara örnektir.
Tunç Çağı
Bu dönem ismini kalay ve bakırın birleşmesiyle oluşturulan tunç materyalinden almaktadır. Tarımın başlamasıyla birlikte yerleşik hayata geçen insanlar ilk şehir devletlerini bu dönemde kuruyor. Dönem hakkında bilinmesi gereken önemli noktalardan birisi, site ve polis adları verilen şehir devletleridir. Bu dönemde Mezopotamya’da Sümerler ve Akadlar, Anadolu’da ise Hitit devletleri vardır.
Demir Çağı
Yavaş yavaş kurulan şehir devletleri ve insanların korunma ihtiyaçları savunmayı doğurmuştur. Dolayısıyla dövme tekniğiyle kılıç, bıçak vb. aletler yapılmaya başlamış üretm artmış ve ticaret ve silah yapım tekniği gelişmiştir.
