Son zamanlarda sıklıkla karşılaştığımız sorulardan bir tanesi web3 nedir? Bu konuya bir de bizim dilimizden ve içeriğimizle değinelim. Tarihi oluşumuna baktığımızda asıl olarak 2014 yılında ortaya atılan bir çalışmadır. Son zamanlarda ön plana çıkan bir kripto işleyiş düzeni olan Web3, blok zinciri teknolojilerine dayanıyor. Ardı ardına dizilmiş zincirleri, kripto para gibi dijital nesnelerin hareketini takip etmek için kullanılan dijital defterlerdir. Dijital defter sayesinde kripto para kısmında aldığınız değerleri veya yükselme veya düşme gibi durumları bizzat inceleme şansınız bulunuyor. Kripto paralar, teoride, bankalar gibi merkezi otoriteleri ve banka yardımcı güçlerine ihtiyaç duymazsınız ve aradan çıkarır. Web3 sayesinde daha hızlı ve mümkün oldukça kolay işlem yapabilmenizi de sağlar. Web 3.0 da teorik olarak, merkezi otoriteleri aradan çıkaracak ve işlemciler sayesinde sunulanların aradan çıkarılmasını sağlamaktadır. Twitter, mevcut hizmetinin merkezsiz bir sürümünü ortaya atmış bulunuyor. Web 3.0 sürümün farklı parçalarında, hali hazırda “ana” Twitter internet sitesi olarak düşündüğümüz halinden farklı denetleme ve inceleme yürürlükleri vardır. Diğer bir açıdan incelediğimiz zaman, fikirlerin kripto paraya benzediği bir yön daha var: Web3’ün değeri büyük bir payda fikir karşısında heyecanlananlara dayanıyor. Web3 tasarımı ve düşünce olarak yürürlüğe girmesi kişilerin daha çok kullanmasına fayda sağlamaktadır. Web 3 projesi genel tabir ile kripto işleri için kullanılmaktadır. Kendi için de kripto terimleri ve kriptoları bulunmaktadır. Yazımızın içinde bu konuya bizzat değinme olanağı da sunmaktayız.
Web 3.0 Nedir?
Web 3.0 bir önceki 2.0 göre daha kapsamlı ve insanlara yönelik bir şekilde geliştirilmiştir. Web 3.0 ise içerisinde bulunanların tek yön olarak insanlar tarafından anlaşılmasına izin veren Web 2.0’ın zıttı olarak artık makinelerin ya da bilgisayarların anlayabildiği, yorumlayabildiği bir sisteme uyarlanmış hale getiriliyor. World Wide Web’in mucidi Tim Berners-Lee’ye göre Anlamsal Web olarak da ifade edilebilmektedir. Anlamsal olması daha mantıksal işler ortaya çıkarmaya yönelik olmaktadır. Web 3.0 bilgisayarlar web üzerindeki bütün verileri, içerikleri, linkleri, insanlarla bilgisayar arasındaki bütün işlemleri analiz etmeye yükümlü aralar haline gelecektir. Web3.0 projesi ve coinlere baktığımız zaman genel manasıyla daha çok projelere yönelik ürünler olmaktadır. Özetle Web 3.0, kişiselleştirilmiş web teknolojisidir. Bazı insanlar Web 3.0’ı yapay zekalı web olarak da tanımlamaktadır. Yapay zeka olarak tanımlamalarının bir diğer amacı ise daha kolay veriler elde edilmesini sağlamaktadır.
Web3.0 Projeleri Ve Coinler Nelerdir?
Makalemizin bu kısmında web 3.0 projelerinden ve coinlerinden bahsedeceğiz. Web 3.0 projeleri ve coinler son zamanların en çok ilgi çeken ve odak noktası konuları arasında yerini almaktadır. Web 3.0 alanı, bu yıl pek çok alandan daha iyi performans gösterse de, ana akımının ilgisini yakın bir zamanda yakaladı. Ve bu ilgi sayesinde son zamanların popülerliğini yakalamış bulunmaktadır. Tokenlerin ve arkasındaki ağın farklı pek çok işlevi ve kendine has alanları bulunmaktadır.
Chainlink (LINK)
Merkezi olmayan bir ayrıcalık ağı aracılığıyla Chainlink, Blockchain’lerin harici veri yönetimleri ve ödeme yöntemleri ile güvenli bir şekilde etkileşime girmesine izin vererek, birbirinden farklı, akıllı sözleşmelerin ihtiyaç duyduğu kritik algı dışı bilgileri sağlar. Algı dışı bilgiler sayesinde daha kolay yönetilmesine de ışık tutmayı hedefler.
Theta Network
video yayınları için özel olarak oluşturulmuştur. Blockchain’le çalışan bir internet ağıdır. Video yayınlarının daha kolay ve mantıksal şekilde ilerlemelerini de sağlamaktadır. Mart 2019’da başlatılan Theta ana ağı, kullanıcıların bant genişliğini ve bilgi işlem kaynaklarını eşler arası temelinde paylaştığı odak noktası olmayan bir ağ olarak çalışır.
Filecoin (FİL)
Filecoin, “insanlığın en önemli bilgilerini ve amaçlarını depolarında yer etmesini sağlamıştır. Aynı zamanda merkezi değildir. İnsanlara ve amaçları doğrultusunda ilerlemeyi hedefleyen ürünlerdir. Merkezileşme sorunlarına yatkın olan şirketlerin aksine, Filecoin, bir verinin konumunun bütünlüğünü korumak için merkezi olmayan yapısından yararlanır. Merkezileştirme sorunun ortadan kalkmasını da bu şekilde sağlamaktadır.
The Graph (GRT)
Hem merkezi olmayan finans hem de daha geniş Web 3.0 doğasında birçok uygulamaya güç verebilmektedir. Ethereum ve IPFS gibi ağlar için veri sorgulamak amacıyla oluşturulmuş bir indeksleme aşamasıdır. Sabitleme programı sayesinde ağları kontrol etme imkanları da oluşmaktadır.
Helium (HNT)
Helium, ürünleri İnterneti cihazları için oluşturulmuş, merkezi olmayan, Blockchain çalışan bir ağdır. Helium, kablosuz Nesnelerin İnterneti cihazlarının iletişim yeteneklerini geliştirmeyi amaçlar. İletişim yetenekleri geliştiği zaman daha kolay bağ kurulması da sağlanmış bulunuyor.
BitTorrent (BTT)
BitTorrent, bir ağlar arası eş olarak dosya paylaşımı ve torrent platformudur. 2000’lerin başında piyasaya sürülen BitTorrent, TRON’un 2018’de adım atması ile birlikte P2P dosya paylaşım platformu haline geldi.
Stacks
Stacks, akıllı sözleşmeleri ve merkezi olmayan uygulamaları Bitcoin’e getirmek için tasarlanmış bir katman-1 Blockchain çözümüdür.
Arweave
Arweave, verilerin süresiz olarak alanda hak sahibi olması için bir platform sunmayı amaçlayan merkezi olmayan bir depolama ağıdır.
Siacoin
Sia, kullanıcıların kullanılmayan muhafaza alanlarına erişim isteyebilecekleri bulut depolama için güvenilir bir pazar alanı görevi alır. Anlaşmalar ve işlemler akıllı sözleşmelerle uygulanır.
Audius (Audio)
Audius, dinleyiciler ve içerik oluşturucular arasındaki doğrudan işlemleri kolaylaştıran bir yayın protokolüdür. TikTok ile gerçekleştirilen ortaklığıyla gündeme gelmişti. Gelinen gündemde kendilerini duyurmayı başardılar.
Bu projelere örnek ve kısa bir şekilde anlatmamız gerekirse; Filecoin ve The Graph, merkezi olmayan depolama hizmeti sunar. Kısa ve öz anlatımları aslında bunlar olarak belirlenmektedir. Helium, kapsama alanlarını kullanarak veri aktarımı sağlar. Yeni aktarımlar sayesinde daha güncel ve tutarlı ürünler elde edilmesini de sağlamış bulunuyor.
